مدیریت غلط نیروی انسانی در وزرات بهداشت باعث شده امروز در بسیاری از مناطق محروم کشور پزشکان متخصص و حتی در مناطق دور افتاده پزشک عمومی حاضر نباشد مسئلهای که مشکلات زیادی را به مردم این مناطق تحمیل کرده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، محمد زنده دلی- مدیریت غلط نیروی انسانی در وزرات بهداشت باعث شده امروز در بسیاری از مناطق محروم کشور پزشکان متخصص و حتی در مناطق دور افتاده پزشک عمومی حاضر نباشد مسئلهای که مشکلات زیادی را به مردم این مناطق تحمیل کرده است بالا رفتن هزینه درمان، تاخیر در درمان، سفرهای درمانی به شهرهای دیگر و حتی وخامت بیشتر یا مرگ بیماران ناشی از سردرگمی مسئولان وزرات بهداشت در مدیریت نیروی انسانی در کشور است به نحوی که حتی ظاهرا مشخص نیست وضعیت موجود به خاطر کمبود پزشک در کشور است یا توزیع ناعادلانه پزشکان بعد از اتمام دوران تحصیلآخر کمبود پزشک داریم یا نه؟
ایرج حریرچی معاون درمان وزیر بهداشت معتقد است کشور دچار کمبود پزشک است وی میگوید: شاخص تعداد پزشکان در کشور ۱.۶ به ازای هر ۱۰۰۰ نفر است در صورتی که کف مورد نیاز ۱.۵ پزشک به ازای هر ۱۰۰۰ نفر است و این یعنی ما در کشور کمبود پزشک داریم.
از سویی دکتر نمکی وزیر بهداشت با بیان اینکه اکنون ۵۵ هزار دانشجو پزشکی داریم و سالانه ۷ هزار نفر فارغ التحصیل میشوند معتقد است در کشور کمبود پزشک وجود ندارد.
محمود جهانگیری معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی کشور هم اعتقاد دارد دلیل کمبود پزشک این است که تعداد زیادی از پزشکان از کشور خارج میشوند وی نبود انگیزه کاری در درون کشور و نیاز کشورهای همسایه را دلیلی اصلی مهاجرت پزشکان میداند.
ادعایی که دکتر حریرچی ضمن تکذیب آن میگوید: ((بسیاری از این اخبار نادرست است برخی از همان ابتدا برای ادامه تحصیل به خارج میروند و در خارج مدرک پزشکی را اخذ میکنند، اما مهاجرت پزشکان نسبت به سایر اقشار بیشتر نیست. همه کشورها از جمله کشور خودمان قوانین سختی برای جذب پزشک دارند که مهاجرت پزشکان را سخت و محدود میکند))
البته دکتر بشیر خالقی عضو کمسیون بهداشت و درمان مجلس دهم معتقد است کشور کمبود پزشک ندارد و هر چه مشکل است در توزیع غلط کادر درمانی است.
توزیع ناعادلانه، چرا؟
امروز در شهرهای بزرگ بسیاری از پزشکان عموما دیگر صرفه اقتصادی در تاسیس مطب نمیبینند و حتی بسیاری از رشتههای تخصصی هم از نظر تعداد پزشکان مربوطه اشباع شده اند، اما در بسیاری از شهرها وشهرستانها کمبود پزشک متخصص وجود دارد و مناطق محروم و دور افتاده حتی بغضا از داشتن پزشک عمومی هم محروم هستند.
امروز با ظهور ویروس کرونا و نگرانیها در درمان و کنترل شیوع این بیماری در صورت عدم حضور کادر درمانی در مناطق شاید بیش از هر زمانی توجه را به مشکل نبود پزشک در بسیاری از مناطق کشور و در پی آن دشوار شدن درمان برای تعداد زیادی از هموطنان جلب کند.
اما چرا توزیع پزشکان اینقدر ناعادلانه است؟
دکتر علیرضا قبادی متخصص داخلی در استان کردستان میگوید بسیاری از پزشکان مناطق محروم را به دلیل نبود امکانات و تجهیزات درمانی ترک میکنند همچنین ایشان بیان داشتند: ((پزشکی که در سن ۴۰ سالگی مدرک فوق تخصصش را کسب کرده انتظار دارد که فرزندش در بهترین مدرسه کشور ادامه تحصیل بدهد، بر همین اساس نبود کتابخانه، اینترنت و امکانات رفاهی از جمله عواملی است که موجب میشود پزشکان شهرستانهای کوچک را رها کنند))
معاون درمان وزارت بهداشت هم میگوید در حال حاضر فقط دو سال از خدمت پزشکان در اختیار وزارت بهداشت است و وزرات بهداشت تلاش میکند در این دوسال توزیع پزشکان در کشور عادلانه صورت میگیرد، اما بعد از این مدت دیگر عادلانه نیست و توازن بهم میخورد.
در این بین دکتر نمکی وزیر بهداشت بازهم نظر متفاوتی دارد وی موگوید ۱۰ درصد از ظرفیت پزشکان برای مناطق محروم است و تردید ندارد که ظرف سه یا چهار سال آینده دور افتادهترین نقاط هم پزشک خواهند داشت.
مشکل کجاست؟ چه باید کرد؟
ظاهرا هنوز مسئولان مربوطه نمیدانند علت نبود پزشک در مناطق محروم کشور چیست، به نحوی که همان طور که مشخص بود وزیر بهداشت، معاون درمان وزرات بهداشت، معاون سازمان نظام پزشکی و کمسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی تا به حال به یک اجماع نظر نرسیده اند و سخنان متفاوت و در گاهی در تناقض با یکدیگر بیان میکنند.
به نظر میرسد در اولین قدم ضروریست که مشخص شود مشکل نبود پزشک در مناطق محروم به دلیل کمبود پزشک است است یا توزیع ناصحیح و ناعادلانه در سطح کشورالبته قطعا دکتر بیسواد ضررش از کمبود پزشک به مراتب بیشتر است و جبران کمبود احتمالی موجود نباید موجب افزایش غلط و بدون نظارت ظرفیت دانشگاههای علوم پزشکی باشد.
اما باید توجه نمود که به نظر میرسد در کشور جریانی وجود دارد که جان و سلامت انسانها را فدای منافع مالی میکند این جریان به دنبال انحصار در بخش درمان و سلامت است و معتقد است اگر تعداد پزشکان زیاد شود موجب کاهش درآمد سایر پزشکان میگردد؛ پزشکان و طبیبان مسلمان ایرانی همیشه زبان زد فداکاری و ایثار بوده اند به همین سبب ضروری است که تدبیری شود تا وزارت بهداشت تحت فشار جریان مذکور قرار نگیرد.
برای حل مشکل توزیع عادلانه نیروی انسانی دکتر حسینعلی شهریاری نائب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس دهم معتقد است اگر قانون عدالت آموزشی که سال ۹۲ تصویب شده اجرایی شود مشکل توضیع نا عادلانه پزشکان حل خواهد شد وی میگوید بر اساس این قانون، حداقل ۳۰ درصد پزشکان درحوزههای تخصصی باید از مناطق محروم باشند، این تعداد پزشکان باید ۳ برابر مدت تحصیل در شهرهای محروم خدمت کنند با شرایطی که حق جابجایی و تعیین رشته نیز ندارند و موظف هستند در مدت پیش بینی شده خدمت کنند.
البته نیاز است وزارت بهداشت مشوقهایی هم برای حضور پزشکان در مناطق محروم در نظر بگیرد به عنوان مسائل پزشکی که با وجود کمبود امکانات درمانی برای مداوای بیمارانش و کمبود امکانات رفاهی برای آسایش خانواده اش به مناطق محروم میرود و خدمت میکند لایق این است که حقوقش به صورت چشم گیر بیشتر از پزشکان مناطق برخوردار باشد.
امروز با ظهور ویروس کرونا و نگرانیها در درمان و کنترل شیوع این بیماری در صورت عدم حضور کادر درمانی در مناطق شاید بیش از هر زمانی توجه را به مشکل نبود پزشک در بسیاری از مناطق کشور و در پی آن دشوار شدن درمان برای تعداد زیادی از هموطنان جلب کند. مشکلی که نیاز است مسئولین مربوطه در وزارت بهداشت و درمان و مجلس شورای اسلامی هر چه زودتر برای آن تدبیری کنند.